Cá mập đầu búa được biết đến là một trong những sinh vật biển có hình dạng khá độc lại nằm ở vị trí đầu của chúng. Cùng tìm hiểu kĩ về loài cá mập với cái tên như một dụng cụ lao động này ngay bài viết sau đây.
Những đặc trưng tiêu biểu tồn tại ở cá mập đầu búa
Ngoài cách gọi là cá mập đầu búa mọi người vẫn có thể gọi chúng bằng những cái tên khác như là cá nhám búa hoặc là cá mập búa đều được và đúng cả. Loại cá mập búa biển này có tên khoa học là Sphyrnidae.
Đặc trưng cơ thể cá mập đầu búa
Chúng có chiều dài khoảng từ 4 cho đến 6 mét và cân nặng trung bình rơi vào tầm khoảng 225kg cho đến 450kg. Cá nhám búa có tuổi thọ trung bình khoảng 20 năm cho đến 30 năm tuổi. Màu sắc của cá mập búa thường sẽ có màu xanh ô liu hoặc màu xám nâu ở phần thân trên còn màu trắng sẽ nằm ở vị trí dưới phần bụng có màu trắng.
Theo nhận định của các chuyên gia thì cá nhám búa có một hàm răng chắc khỏe và cứng cáp cùng sắc nhọn. Ngoài phần đầu cá có kiểu dáng độc lạ thì mọi người có thể phân biệt loại cá này với các loại cá khác thông qua những chiếc vây nhọn mà cá mập đầu búa sở hữu.
Tầm nhìn của cá mập đầu búa
Cá mập búa có tầm nhìn vượt xa hơn hẳn những loài cá khác một phần là do mắt của chúng nằm ở trên đầu và nằm bên trên hai cạnh của chiếc đầu búa. Đây cũng là một trong những ưu điểm vượt trội của loại cá này giúp chúng nhanh mắt khi đi săn dưới đại dương bao la. Không những thế cá mập búa còn có thể cảm nhận được các xung điện nhờ vào bộ phận Ampullae Lorenzini phân bố đều trên đầu.
Chính vì thế mà những chuyến đi săn của loài cá mập này không bao giờ về tay trắng. Chúng có thể biết được con mồi dù con mồi có ẩn mình sâu trong cát ra sao, chỉ cần bắt được xung điện thì con mồi xác định không có cửa chạy.
Phân biệt một số loại cá mập đầu búa
Hiện nay trên thế giới theo ghi chép chúng ta có 10 loại cá mập búa với hình dạng và tên gọi khác nhau nhưng chúng vẫn thuộc cùng một họ. Cùng đi chi tiết về 10 giống cá nhám búa này ngay sau đây:
Great Hammerhead
Đây được xem là loài cá đầu búa to nhất và cũng là loài cá mập đầu búa lớn nhất trong 10 loại cá đầu búa chúng ta đang nhắc tới. Thân hình của chúng có thể đạt đến độ dài max khoảng 20 feet, còn những loại bình thường trung bình chỉ dài khoảng 12 feet. Điểm duy nhất để phân biệt chúng với những loài cá nhám búa khác đó là chúng có một đường rãnh ở đầu.
Những loại cá đầu búa khổng lồ này thường sẽ được tìm thấy ở gần các bờ hoặc ngoài khơi của các vùng ấm áp ôn đới hoặc ở những vùng biển nhiệt đới. Theo ghi nhận thì các họ nhà đầu búa này thường tập trung sống ở các vị trí như biển Đại Tây Dương, Vịnh Ả Rập, Thái Bình Dương …..
Smooth Hammerhead
Loại cá đầu búa trơn hay nhẵn này là một con cá mập có hình dạng tương đối lớn và có cơ thể phát triển dài khoảng tầm 13 feet. Chúng cũng có đầu búa lớn nhưng khác loại great hammerhead ở chỗ không có điểm nhấn ở giữa.
Đầu búa nhẵn mịn là một trong những loại có tuổi thọ cao tầm 25 năm cho đến 30 năm và chúng thường sống tập trung tại các khu vực như Canada, Mỹ…Ngoài ra chúng còn có thể sống ở một số khu vực nước ngọt như sông Ấn Độ. Không những thế chúng còn được phát hiện thấy ở một số khu vực châu Phi, Thái Bình Dương…
Scalloped Hammerhead
Được biết đến là loài cá đầu búa vỏ sò gọi như vậy bởi đầu của chúng có hình dạng như những lưỡi dao hẹp và các cạnh ngoài có một rãnh ở giữa ngay các vết lõm giống như vỏ của một số loài sò điệp . Kích thước trung bình của chúng rơi vào khoảng 13 feet, đây được xem là kích thước lớn.
Loài cá đầu búa sò thường sinh sống theo đàn tại các cửa sông hoặc các vịnh nước sâu khoảng 900 feet. Cụ thể thì chúng thường xuất hiện ở các khu vực như Đại Tây Dương, New Jersey, Uruguay, Đại Tây Dương, Địa Trung Hải, Namibia, Nam Mỹ, Biển Đỏ, Nhật, Úc…
Scalloped Bonnethead
Loài cá mập này thuộc dạng nhỏ và chiều dài trung bình của mỗi con cá chỉ khoảng 3 feet. Chúng có cái đầu tròn nên hình dạng chiếc búa trên đầu cũng thay đổi hơn một số loài khác và nhìn nó giống cái vòm hơn một cái búa. Nếu mọi người đi dọc các bờ biển phía đông Thái Bình Dương từ Mexico đến Peru chắc chắn sẽ thấy loài cá này.
Winghead Shark
Loài này là loài cá mập đầu cánh hay còn gọi là cá mập búa cánh. Gọi như thế bởi chúng có cái đầu hình cánh rất to và lớn nhìn rất giống những lưỡi dao dẹt ghép lại. Đối với loài cá này kích thước trung bình mỗi con rơi vào khoảng 6 feet chiều dài. Dòng cá mập đầu cánh này thường xuất hiện ở các vùng nước nông ví dụ như Trung Quốc, Úc, Philippin….
Scoophead Shark
Loài cá này còn được mệnh danh là phương tiện truyền thông Sphyrna của biển cả, gọi vậy bởi vì chúng có một cái đầu hình chữ V to và rộng. Kích thước trung bình chiều dài của chúng rơi vào tầm khoảng 5 feet. Vị trí chúng hay xuất hiện nhất là khu vực nước sâu như Brazil, Úc, Philippin…
Bonnethead Shark
Đây là dòng cá mập Bonnethead chúng cũng thuộc dòng họ nhà cá mập đầu búa và chúng sở hữu mức chiều cao trung bình tầm khoảng 5 feet. Thay vì chúng có búa như những giống cá cùng loài thì cá mập Bonnethead lại sở hữu một cái đầu hẹp với hình dáng cái xẻng. Và chúng được tìm thấy ở những khu vực như Tây Thái Bình Dương và Tây Đại Tây Dương
Hammerhead Smalleye
Cũng thuộc giống cá đầu búa nên cá mập đầu búa Smalleye cũng sở hữu mức chiều dài trung bình là 5 feet. Đặc điểm nhận dạng của chúng đó là một cái đầu hình vòm to rộng với một vết lõm sâu tại vị trí trung tâm của nó. Khu vực được cho là nơi sinh sống của các đầu búa Smalleye đó là vùng nước ấm ngoài khơi của bờ biển phía đông thuộc Nam Mỹ.
Whitefin Hammerhead
Đầu búa đầu trắng thuộc vào họ nhà cá đầu búa bởi chúng sở hữu một chiếc búa khá to và lớn trên đầu, xét về chiều dài của chúng rơi vào tầm khoảng 9 feet. Ngoài ra màu của đầu cá có màu trắng và có hình dạng lưỡi dao nhọn và hẹp, nhìn hết sức độc lạ và đẹp mắt. Chúng thường xuất hiện tại các khu vực vùng biển nhiệt đới và tập trung sống theo bầy đàn ở khu bờ biển Châu Phi.
Carolina Hammerhead
Đầu búa Carolina cũng thuộc họ nhà cá mập nhám búa và tên gọi của loài cá này bắt nguồn từ năm 2013. Hình dạng bên ngoài của lời cá mập Carolina gần giống với những chú cá mập búa đầu sò. Để phân biệt được chúng và những loài cùng họ thì riêng loài cá này chỉ có 10 đốt sống.
Thức ăn của loài cá mập đầu búa
Loài cá đầu búa này có thể ăn được các loài cá nhỏ hơn chúng như cá thu, cá vàng anh, cá đốm… và đôi khi có thể ăn thêm các loài vật thân mềm như sứa, tuộc hoặc mực. Đã có người từng thấy loài cá mập nhám búa này ăn được cả một con các mập vây đen nhỏ hơn chúng.
Chính nhờ vào sự nhanh nhẹn thông qua các vây cá mạnh mẽ giúp chúng di chuyenr một cách nhanh hơn khi bắt được các xung điện của cá khác phát ra. Một khi rơi vào tầm ngắm của thợ săn này thì rất ít con mồi có thể tránh được sự tấn công hùng hậu của chúng.
Không chỉ có vậy loại cá nhám búa này còn bám theo các tàu lớn ngoài biển để ăn các chất thải mà con tàu này thải xuống. Như vậy loài cá này có khả năng hấp thu và tiêu hóa khá tốt các loại kể cả rác thải.
Cá mập đầu búa có gây nguy hiểm cho con người không?
Nếu xét về bề ngoài của loài cá mập đầu búa này thì chúng ta có thể thấy miệng của chúng nằm ngay và cùng với đầu luôn vậy cho nên khả năng nguy hiểm chúng tạo ra là khá thấp. Thế nhưng theo ghi nhận của mọi người thì cá nhám búa này thuộc vào top 3 của những sinh vật biển có các vụ tấn công người.
Không phải chúng vào bờ tấn công con người mà chúng chỉ tấn công trong quá trình sinh sản, nói vậy bởi vì hầu hết các vụ tấn công khách du lịch đều là ở khu vực nước ấm ngoài khơi. Vị trí này vừa và nơi thu hút khách du lịch và cũng là nơi mà cá đầu búa chọn là nơi sinh con.
Cũng chính vì thế mà cá đầu búa trở nên hung dữ khi bắt sóng được có người lại gần trong quá trình sinh con của nó. Và với bản chất của một loài cá mập khổng lồ thì cuộc chiến giữa con người và sinh vật biển này sẽ không bao giờ phần thắng có thể đến với con người.
Tình trạng của cá mập đầu búa hiện nay
Hiện nay do tình trạng đánh bắt cá trộm và bừa bãi đã dẫn đến tình trạng một số loài sinh vật biển đã có dấu hiệu tuyệt chủng, trong đó phải kể đến loài cá mập búa này. Chúng tuy chưa tuyệt chủng nhưng theo quy định và pháp luật thì loại cá đầu búa này thuộc vào động vật quý hiếm cần được bảo vệ. Cụ thể như :
Theo như Quyết định 82/2008/QĐ-BNN có quy định về việc công bố danh mục các loài sinh vật biển quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng ở Việt Nam cần được bảo vệ, cũng như phục hồi và phát triển của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thì tất cả các giống cá mập đầu búa đều nằm trong danh mục các loài có nguy cơ tuyệt chủng cao và cần được pháp luật bảo vệ.
Ngoài ra theo như công ước về buôn bán các loài động vật hay thực vật hoang dã nguy cấp – CITES đã quy định cá mập đầu búa nằm trong mục cấm buôn bán các bộ phận cá vì mục đích thương mại.
Kết luận
Mong rằng với bài viết trên về loài cá mập đầu búa sẽ đem đến những thông tin bổ ích cho mọi người. Hãy chung tay bảo vệ những sinh vật biển đang có nguy cơ tuyệt chủng và bảo vệ môi trường sống của chúng ta.
