Ếch giun – một loài lưỡng cư sống ở những vùng đất ẩm. Tại Việt Nam, chúng phân bố ở các tỉnh thuộc miền trung như Gia Lai, Tam đảo, Cát tiên, Tây Ninh. Tuy nhiên, gần đây chúng đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Vậy bạn đã biết những thông tin về tập tính sống, đặc điểm kiếm ăn của loài này chưa? Và bạn đã có những biện pháp thiết thực gì để bảo vệ loài vật này chưa. Hãy cùng tìm hiểu thêm qua bài viết này nhé!
Đặc điểm của loài ếch giun
Ếch giun là một loài động vật nướng cư có tên khoa học là Ichthyophis glutinosus. Chúng thuộc họ ếch và là bộ không chân. Chúng thường sống trong môi trường đất ẩm và chui luồn trong các hang đất gần ao, hồ, sông. Sở dĩ có tên đặc biệt như vậy là xuất phát từ hình dáng kỳ lạ của loài động vật đến từ hoang dã này. Tuy nhiên, khác với loài ếch thì loài động vật này không có chân.
Thoạt nhìn, chúng giống như một con giun khổng lồ với chiều dài lên tới 40cm. Ếch giun có màu nâu đất và trên thân của chúng sẽ có 2 sọc vàng chạy ở hai bên sườn. Da của loài này không nhãn mà có phân chia thành các khoang. Thông thường, một con trưởng thành có thể gồm 300 nếp gấp tạo thành 300 khoang chạy dọc cơ thể. Chúng có thân hình tròn, tuy nhiên phần đầu lại hơi dẹp miệng nhọn.
Loài sinh vật này có 2 chấm đen đóng vai trò như hai mắt và không có lông mi. Ở gần 2 mắt là 2 chiếc xúc tu nhỏ. Ếch giun có phần đầu giống với đầu của loài bò sát nhưng lại có thân giống một con giun nên rất bắt mắt ở ngoại hình.
Thực chất, đây là một loài động vật thuộc họ ếch giun người ta hay gọi chúng là giun khổng lồ hoặc rắn độc. Giờ có hình dáng kỳ lạ của mình mà nó được xếp vào danh sách một trong những loài động vật kỳ lạ nhất thế giới. Loài động vật này thường thu hút ánh nhìn từ những giây đầu tiên nhờ ngoại hình vô cùng đặc biệt và bắt mắt của mình.
Tập tính của ếch giun
Mỗi loài đều có một tập tính sống khác nhau, vô cùng đặc biệt và khác lạ. Ếch giun cũng vậy. Tập tính của loài này rất lạ và đặc biệt. Nó không giống ếch cũng chẳng giống giun. Bạn có thể khám phá tập tính sống của loài này qua những thông tin dưới đây.
Nơi sống
Loài sinh vật hoang dã kỳ lạ này thường sống chui luồn trong đất với độ sâu 20-30cm. Chúng thường chọn những nơi ẩm ướt, đất xốp ven suối hoặc đồng ruộng. Ếch giun thường sống ở những nơi có độ cao như các dãy núi, những nơi đất cao hẳn so với mực nước biển. Những nơi loài vật này sống đều phải đảm bảo có nhiều chất dinh dưỡng và màu mỡ để phục vụ hoạt động sống của chúng.
Tập tính sinh đẻ
Ếch giun là một sinh vật đẻ trứng và đặc biệt là chúng hay đẻ ở những nơi có nước. Trứng thường được con cái bảo vệ bằng cách tiết các chất nhầy để nối trứng lại với nhau và con cái sẽ cuộn tròn lại để bảo vệ trứng khỏi tác động từ bên ngoài. Loài này thường bảo vệ mình bằng cách trốn vào khe đất và chúng sẽ hoạt động cả ngày lẫn đêm.
Một con ếch giun trưởng thành có chiều dài khoảng 400mm. Một lứa chúng thường đẻ từ 30 đến 40 quả trứng. Và có một đặc điểm nổi bật là chúng không đẻ một lúc hết mà đẻ rải rác trong khoảng 4 tới 6 tháng.
Chính vì bảo vệ rất tốt cho con của mình nên loài này được coi là một bà mẹ rất nặng tình trong giới động vật lưỡng cư. Nhà có ếch giun mẹ mà trứng luôn trong trạng thái ẩm ướt, không bị khô và được ấp trong một điều kiện nhiệt độ phù hợp để phát triển.
Những con ấu trùng sau khi nở sẽ dài khoảng 7 tới 11cm. Những con non sẽ tự chui ra khỏi hang và tìm tới những nơi ẩm ướt như ao hồ để tự kiếm ăn và sinh sống.
Thức ăn
Loài ếch giun này thường ăn giun đất và các loài động vật không xương có kích thước nhỏ khác. Khi đã xác định được mục tiêu, chúng sẽ bò vào trong hang và tấn công con mồi bằng cách siết chặt con mồi cho tới khi chết. Đây là một hành vi săn mồi rất giống với nhiều loài bò sát khác như trăn, rắn.
Ý nghĩa của ếch giun
Ếch giun là một loài sinh vật có ý nghĩa quan trọng với các nghiên cứu khoa học và đời sống của con người. Trước hết, nó là một đối tượng quen thuộc trong các phòng thí nghiệm nghiên cứu về loài động vật không chân. Tiếp theo, nó chuyên cày xới các hang động giúp tăng độ oxi trong đất, giúp đất tơi xốp hơn.
Loài sinh vật này còn có giá trị thẩm mỹ cao. Chúng dùng để làm một vài đồ trang trí, đồ thủ công mỹ nghệ được bày bán trên thị trường.
Môi trường sống của ếch giun
Được tìm thấy khá nhiều tại các nước thuộc khu vực Đông Nam Á và nam á như Việt Nam, Trung Quốc, Ấn độ, Campuchia, Sri Lanka,…. Tại Việt Nam thì loại này xuất hiện cực nhiều tại Kon Tum, U Minh, Gia Lai, Tây Ninh, cát tiên, tam đảo.
Hiện nay tại nước ta, các nhà khoa học đã khám phá và tìm ra 3 loài ếch giun mới. Đó là ếch giun Cardamom ( tên khoa học là Ichthyophis cardamomensis), ếch giun Cát Lộc (tên khoa học là Ichthyophis catlocensis) và Cha Lo (tên khoa học là Ichthyophis chaloensis).
Nói chung, loài này rất ưa chuộng các môi trường và các vùng đất ẩm thấp ở những nơi rừng nhiệt đới, khu đầm lầy và cận nhiệt đới. Những khu vực có độ cao trên 900m và dưới 1400m thường là địa bàn sinh sống của loài này. Chúng sẽ nấp dưới các tán cây hoặc đào hang.
Ếch giun có độc không?
Nhiều người lo sợ và thắc mắc không biết ếch giun có độc hay không? Nếu như 10 người bắt gặp thì phần lớn mọi người sẽ tưởng là rắn và lo sợ chúng có độc. Nhưng thực chất đây là một loài sinh vật thuộc họ nhà ếch. Ếch giun là một loài động vật không hề có độc nên bạn hoàn toàn có thể yên tâm tiếp xúc.
Tuy nhiên ngoại hình của chúng không được đẹp cho lắm nên khi xuất hiện gây ấn tượng không mấy tốt đẹp cho con người. Một số người còn cảm thấy ghê sợ cũng như hết hồn với loài vật này, bạn không cần phải lo lắng bởi chúng chẳng hề gây hại gì đến cho chính bạn nên khi gặp cũng đừng sợ hãi.
Ếch giun có góp mặt trong sách đỏ không?
Tại Việt Nam trong những năm gần đây đã phát hiện ra loài này ở một vài địa điểm mới nhưng số lượng vô cùng ít và có hạn. Bởi vì đây là một loài sinh vật chỉ sống ở những nơi đất ẩm xốp nên rất dễ bị đe dọa khi đất bị xói mòn, rừng nhiệt đới bị thu hẹp. Hiện nay ếch giun đã được đưa vào sách đỏ Việt Nam dưới cái tên Ichthyophis glutinosus vào năm 2000. Loài này đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng, bị giảm trầm trọng về số lượng.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng ếch giun bị tuyệt chủng
Điều này đang báo động một hồi chuông cảnh tỉnh tới tất cả chúng ta trong việc bảo vệ sự sống của các loài sinh vật hoang dã. Những nguyên nhân dẫn tới sự giảm sút về số lượng ếch giun như sau:
Đầu tiên là rừng đang bị tàn phá bởi các hoạt động phát triển kinh tế của con người. Các hoạt động trồng trọt và canh tác nông nghiệp của con người cũng đang sử dụng rất nhiều hóa chất, chất trừ sâu gây hại cho đất, làm cho các cá thể ếch giun và trứng của chúng bị tiêu diệt.
Ngoài ra, hóa chất này cũng khiến cho đất không toàn tươi sốt, không còn chất dinh dưỡng nên là loài sinh vật này không còn nơi để cư trú, chúng bị chết ngạt. Không chỉ xuất phát từ nguyên nhân hoạt động phát triển kinh tế của con người mà các hiện tượng của thiên nhiên như lũ lụt cũng khiến cho môi trường sống của chúng bị thu hẹp.
Loài sinh vật này đang phải đối mặt với nguy cơ bị tuyệt chủng do những hành động tàn phá của con người. Để bảo vệ ếch giun nói riêng và những loài động vật khác nói chung, chúng ta cần có những hành động thiết thực nhất để chúng không bị tàn phá nặng nề hơn nữa. Hãy cùng thực hiện những hành động nhỏ nhất nhưng mang lại ý nghĩa quan trọng với những động vật đang nằm trong sách đỏ nhé!
Các biện pháp để bảo vệ
Nhận thức được tình trạng và tầm quan trọng của việc bảo vệ động vật hoang dã trước nguy cơ tuyệt chủng, Vào ngày 17, 18 tháng 11 năm 2016, Việt Nam đã tổ chức chống buôn bán động vật hoang dã trái phép. Hội nghị này có sự tham gia của các lãnh đạo toàn cầu và đưa ra nhiều biện pháp thiết thực để chấm dứt tình trạng tồi tệ này.
Đầu tiên, cơ quan và nhà nước cần có các biện pháp xử lý nghiêm ngặt các hành vi chặt phá rừng bừa bãi, thu hẹp môi trường sống của ếch giun. Hơn nữa, mọi người không nên sử dụng các chất hóa học và thuốc trừ sâu làm giảm chất lượng, độ màu mỡ của đất.
Mỗi chúng ta cần có ý thức hơn trong việc bảo tồn môi trường sống của loài ếch giun này nói riêng và các động vật hoang dã khác nói chung. Đặc biệt tuyệt đối không được làm hại và sử dụng các sản phẩm thủ công mỹ nghệ được chế biến từ những loài động vật này.
Việc bảo vệ ếch giun trước nguy cơ tuyệt chủng là nhiệm vụ và trách nhiệm của toàn bộ mọi người, không riêng một cá nhân nào. Chính vì vậy mọi người hãy cùng chung tay để bảo tồn loài sinh vật hoang dã kỳ lạ này nhé!
Kết luận
Ếch giun là một loài động vật hoang dã thuộc họ ếch. Đây là một loài vật sống tại những vùng đất ẩm ướt và sống tại những nơi có địa hình cao. Loài vật này có tập tính sống vô cùng thú vị, đặc biệt và hoang dã. Như vậy, qua bài viết tôi đã giúp mọi người hiểu hơn về tập tính, lối sống của ếch giun.